ELIMU; HISTORIA NA SIFA ZA ZIWA VICTORIA .
_______________________________

Ziwa hili kabla ya kuitwa Victoria, lilikuwa na majina mengi yaliyotokana na wakazi walioishi kando kando yake, mfano; Kule Uganda liliitwa "Nnalubaale" kwa lugha ya Luganda, Nchini Kenya Waluo wao waliliita "Nam Lolwe" na huku Tanzania lilijulikana kama "Nyanza" kwa lugha za makabila ya wabantu.

Baadae lilipewa jina la Malkia wa Uingereza aliyeitwa Alexandrina Victoria aliyeitawala Uingereza kuanzia mwaka 1837 hadi 1901.

Wakati wa Ukoloni, Malkia huyu alituma wapelelezi wake kuja Afrika na ndipo Bw. John Hanning Speke na Richard Francis Burton waliamua kufanya chunguzi wa kina dhidi ziwa hili lote toka kasikazini hadi wakafanikiwa kufika katika fukwe za ng'ambo ya kusini mwaka 1858, Na wakawa ndio wazungu wa kwanza kuandika taarifa juu ya ziwa hili.
Baada ya uchunguzi waliwasilisha ripoti kwa Malkia ambaye ndiye aliyewezesha shughuli nzima ya upelelezi na serikali ya Uingereza ikaamua kuliita kwa jina la Victoria kama sehemu ya heshima ya kumuenzi Kiongozi huyo kama ilivyo kwa maeneo mengine yanavyopewa majina ya viongozi na watu mashuhuri.


SIFA ZAKE:
1. Ziwa hili lina upana wa kilomita za mraba 69, 584 Japo eneo lote linalopatikana maji ni kilomita za Mraba 169, 858

2. Victoria inakadiriwa kuwa na Urefu wa kina kuanzia mita 80 hadi mita 84 ambazo ni sawa na futi 262 hadi futi 276. Lakini maeneo mengi yana wastani wa kina cha mita 40 ambazo ni sawa na futi 130.

3. Ziwa Victoria limegawanyika katika Nchi tatu; Tanzania, Kenya na Uganda.
Upande wa Tanzania ziwa lina ukubwa wa kilomita za mraba 33,700 sawa na 49% ya ziwa lote, Nchini Uganda ziwa lina ukubwa wa kilomita za mraba 31, 000 sawa na 45% ya ziwa lote na Nchini Kenya ziwa lina ukubwa wa kilomita za mraba 4,100 sawa na 6% ya ziwa lote.

4. Ziwa Victoria linakadiriwa kuwa na aina zaidi ya 500 za Samaki japo tafiti zinasema kwamba 40% ya aina zote za Samaki ziko mbioni kutoweka kabisa kutokana na sababu mbalimbali zikiwemo za kibinadamu na zile za asili.

5. Ziwa hili lina zaidi ya visiwa 100 ambavyo hukaliwa na watu na vingine hatukaliwi na watu

5. Ziwa hili ni la kwanza kwa ukubwa Barani Afrika na la pili kwa eneo lenye maji baridi Duniani baada ya Ziiwa Superior la Marekani, Lakini pia ni la tatu kwa ukubwa katika maziwa yote Duniani

6. Shughuli kuu zifanyikazo katika ziwa hili ni Uvuvi, Usafirishaji, Utalii, Uvunaji wa maji kwa ajili ya matumizi mbalimbali n.k.

7. Ziwa hili hupokea maji kutoka mito mikubwa kama vile Mto Kagera, Mto Mara n.k. mbali na hapo Ziwa hili humwaga maji yake katika Mto Nile.